Συντάξεις: Οι υπόχρεοι έχουν προθεσμία να δηλώσουν τα αναδρομικά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 χωρίς να πληρώσουν πρόστιμα
Άνοιξε η πλατφόρμα από την ΑΑΔΕ για την υποβολή τροποποιητικών φορολογικών δηλώσεων για αναδρομικά από μισθούς και συντάξεις που εισπράχθηκαν το 2022 αλλά και για αγροτικές ενισχύσεις ή για εισοδήματα από δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την περίοδο 2015 -2020.
Έτσι λοιπόν οι υπόχρεοι έχουν προθεσμία να δηλώσουν τα αναδρομικά έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 χωρίς να πληρώσουν πρόστιμα, ενώ ο φόρος που θα βεβαιωθεί θα πρέπει να πληρωθεί εφάπαξ μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2024. Σε ότι αφορά τους συνταξιούχους, αυτοί θα έχουν τη δυνατότητα μετά από αίτηση στην ΑΑΔΕ να εξοφλήσουν τις οφειλές από το φόρο εισοδήματος που θα προκύψει από τροποποιητικές δηλώσεις για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων προηγουμένων ετών σε 2 έως 48 έντοκες μηνιαίες δόσεις με βάση την πάγια ρύθμιση.
Οι τροποποιητικές δηλώσεις θα πρέπει να υποβληθούν για κάθε έτος που αφορούν τα αναδρομικά τα οποία εισπράχθηκαν το 2022. Αυτό σημαίνει ότι για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων που καταβλήθηκαν το 2022 και τα οποία αφορούν το έτος 2020 οι φορολογούμενοι θα πρέπει να επιλέξουν ως έτος υποβολής της τροποποιητικής δήλωσης το έτος 2021.
Στην περίπτωση που η τροποποιητική δήλωση υποβληθεί εκπρόθεσμα δεν επιβάλλεται πρόστιμο, εφόσον ο φόρος που βεβαιώνεται δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ.
Επισημαίνεται ότι από το 2015 και μετά οι τροποποιητικές για τα αναδρομικά υποβάλλονται ηλεκτρονικά ενώ από το 2014 και για τα προηγούμενα έτη αποστέλλονται ή υποβάλλονται χειρόγραφα στις Δ.Ο.Υ.
Ειδικά, οι τροποποιητικές δηλώσεις που αφορούν ποσά αγροτικών ενισχύσεων και επιδοτήσεων που εισπράττονται αναδρομικά κατόπιν ένστασης ή δικαστικής απόφασης και επιλέγεται να φορολογηθούν στο έτος στο οποίο ανάγονται, υποβάλλονται με τη χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE από το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής, ενώ για το φορολογικό έτος 2017 και προηγούμενα υποβάλλονται ή αποστέλλονται με τους προβλεπόμενους τρόπους στη Δ.Ο.Υ.
Διευκρινήσεις για το πότε και πώς θα δηλωθούν τα αναδρομικά δίνει η ΑΑΔΕ μέσα από έναν οδηγό με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Έχω εισπράξει βάσει δικαστικής απόφασης εισοδήματα που αφορούν προηγούμενα έτη και τόκους. Πώς θα τα δηλώσω;
Τα εισοδήματα των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν. Οι τόκοι θα δηλωθούν στο έτος που εισπράχθηκαν στους αντίστοιχους κωδικούς του πίνακα 4Δ1 του εντύπου Ε1.
2. Έχω εισπράξει αναδρομικά συντάξεων. Πώς θα τα δηλώσω;
Από το φορολογικό έτος 2015 και εφεξής οι δηλώσεις αναδρομικών υποβάλλονται ηλεκτρονικά επιλέγοντας το αντίστοιχο έτος υποβολής δήλωσης, π.χ. για το φορολογικό έτος 2017 θα επιλέξετε ως έτος υποβολής δήλωσης το έτος 2018. Στην συνέχεια επιλέγετε Τροποποιητική δήλωση και Δήλωση Αναδρομικών Ε1. Αφού εμφανιστούν οι κωδικοί συμπληρωμένοι με τα νέα ποσά υποβάλετε οριστικά την δήλωση (εμπρόθεσμα μέχρι 31/12/2023). Τα αναδρομικά των προηγούμενων ετών, θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στα έτη που αφορούν.
3. Έχω χειρόγραφη βεβαίωση αποδοχών για αναδρομικά ποσά μισθών αλλά δεν εμφανίζεται η επιλογή για υποβολή Δήλωσης Αναδρομικών Ε1. Πώς θα υποβάλλω τη δήλωση αναδρομικών;
Η επιλογή είναι ενεργή για όσους φορολογούμενους υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για αναδρομικές αποδοχές από το φορολογικό έτος 2015 κι εφεξής. Σε διαφορετική περίπτωση υποβάλλεται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ..
4. Μπορώ στη δήλωση για αναδρομικά να τροποποιήσω κωδικούς που δεν σχετίζονται με τις αναδρομικές αποδοχές;
Στη δήλωση αναδρομικών τα ποσά προ-συμπληρώνονται στους αντίστοιχους κωδικούς και δεν υπάρχει η δυνατότητα να συμπληρώσετε ή να τροποποιήσετε κάποιον άλλο κωδικό. Εάν επιθυμείτε να τροποποιήσετε άλλα στοιχεία της δήλωσής σας πρέπει να υποβάλετε ξεχωριστή τροποποιητική φορολογική δήλωση.
Συντάξεις: Όλες οι αλλαγές που έρχονται – Ποια επιδόματα αυξάνονται
Αυξάνεται η οικογενειακή παροχή για τους δημοσίους υπαλλήλους, σύμφωνα με ανακοινώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Άκη Σκέρτσου. Τα ποσά είναι από 70 έως και 220 ευρώ. Πιο συγκεκριμένα:
Η κυβέρνηση θα παρέμβει στα επιδόματα τέκνων στο Δημόσιο. Έτσι:
- Από τα 50 ευρώ, το επίδομα για ένα παιδί θα πάει από τα 50 στα 70 ευρώ.
- Για δύο παιδιά από τα 70 στα 120
- Για τρία παιδιά, επίδομα 170 ευρώ.
- Και για 4 παιδιά από τα 170 στα 220 ευρώ
Η αύξηση θα ισχύσει από την Πρωτοχρονιά του 2024.
Συντάξεις: Τι δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τα επιδόματα
«Θα κάνουμε μια παρέμβαση και στα επιδόματα τέκνων, έτσι ώστε το επίδομα τέκνου -σήμερα για ένα παιδί είναι 50 ευρώ- θα πάει στα 70. Αλλά προσέξτε, για δύο παιδιά είναι 70. Δηλαδή έχεις ένα παιδί παίρνεις 50, έχεις δύο παιδιά παίρνεις 70. Δεν είναι πολύ λογικό, οπότε τα 70 θα γίνουν 120 και μετά για τρία παιδιά θα πάνε στα 170. Και για 4 παιδιά από τα 170 στα 220 ευρώ. Ήταν λίγο παράξενο το γεγονός ότι προσθέτεις τέκνα στην οικογένεια, αλλά κλιμακωτά το επίδομα δεν ανεβαίνει αρκετά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός για τις αυξήσεις.
Μετά τις διαδοχικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και τις αυξήσεις στις συντάξεις, το κυβερνητικό επιτελείο «ετοιμάζει» και τις αυξήσεις των μισθών στο Δημόσιο, οι οποίοι σημειώνεται πως παραμένουν «παγωμένοι» για 14 χρόνια.
Το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων προβλέπει αυξήσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ, ενώ το σχετικό ποσό έχει συμπεριληφθεί στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο του 2024 και έχει ήδη εγκριθεί από τους θεσμούς.
Με τα σημερινά δεδομένα, στο Δημόσιο, ο πρώτος μεικτός μισθός για υπάλληλο υποχρεωτικής εκπαίδευσης είναι 780 ευρώ, για υπάλληλο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 858 ευρώ, για υπάλληλο τεχνολογικής εκπαίδευσης 1.037 ευρώ και για υπάλληλο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης 1.092 ευρώ.
Συντάξεις: Οι δύο παρεμβάσεις που έρχονται
Μια διπλή παρέμβαση στο καθεστώς απασχόλησης των συνταξιούχων σχεδιάζει ο ΕΦΚΑ αμέσως μετά τις εκλογές.
Η πρώτη παρέμβαση αφορά στην εφαρμογή της ψηφισμένης διάταξης (νόμος Βρούτση) για την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης στους απασχολούμενους συνταξιούχους. Η δεύτερη στην καθιέρωση αναλογικότερου συστήματος στο «πέναλτι» για αυτή την κατηγορία συνταξιούχων.
Σύμφωνα με τα Νέα, σχεδιάζεται η εισαγωγή δικαιότερου συστήματος στο «πέναλτι» των εργαζόμενων συνταξιούχων. Με τον νόμο Βρούτση μειώθηκε η ποινή από 60% σε 30% οριζόντια για όλους, ανεξάρτητα από τις ημέρες απασχόλησης. Δηλαδή ακόμα και να εργαστεί μία ημέρα τον μήνα ο συνταξιούχος θα πληρώσει «πέναλτι» με το ένα τρίτο της σύνταξης. Ο εξορθολογισμός του συστήματος αφενός θα επιφέρει δικαιοσύνη και αφετέρου θα αποτελέσει κίνητρο για τον περιορισμό της μαύρης εργασίας.
Το σενάριο που εξετάζεται προβλέπει αναλογικότερο σύστημα με βάση τις ημέρες απασχόλησης. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 1.000 ευρώ κύρια σύνταξη και 200 επικουρική χάνει το 30% του συνόλου των αποδοχών του, δηλαδή 360 ευρώ, ακόμα και αν δουλεύει τις μισές ημέρες του μήνα. Με αναλογία 15%, εφόσον δουλεύει 15 ημέρες, θα έχει απώλεια 180 ευρώ, δηλαδή τα μισά.
Η δεύτερη παρέμβαση αφορά στην αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης των χιλιάδων συνταξιούχων που εργάζονται. Η ισχύουσα διάταξη, η οποία δεν έχει εφαρμοστεί, προβλέπει ότι η αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης των συνταξιούχων που εργάζονται θα ενεργοποιηθεί μέχρι το τέλος του φθινοπώρου, οπότε και θα υπάρξει δηλαδή προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης καθώς και της επικουρικής σύνταξής τους.
Το μέτρο αφορά τόσο τις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή της σύνταξης κατά 30% όσο και τις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, Ν. 4670/2020, οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης.
Ο απασχολούμενος συνταξιούχος, μετά τη διακοπή της αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, μπορεί, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και την επικουρική του σύνταξη ως εξής:
- Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές, φυσικά μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
- Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τα ισχύοντα για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
Συντάξεις: Δύο διευκολύνσεις για σύνταξη με 15ετία
Λύση σε χιλιάδες ασφαλισμένους οι οποίοι δεν έχουν τα απαραίτητα ένσημα για να συνταξιοδοτηθούν με 15ετία παρέχει η ισχύουσα νομοθεσία αφού μπορούν πλέον να εξαγοραστούν 6 έως 36 μήνες. Αυτό προβλέπεται με τον νόμο 4921/2022 μέσω του οποίου παρέχεται η δυνατότητα σε όσους δεν έχουν εξασφαλίσει τη «θεμελιωτική» 15ετία (4.500 ημέρες ασφάλισης) για να λάβουν σύνταξη, να μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι 6 μήνες (150 ένσημα) ή να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση έως 36 μήνες (3 χρόνια).
Επισημαίνεται ότι για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος από όσους δεν έχουν συμπληρώσει 15ετία η ισχύουσα νομοθεσία προσφέρει διευκολύνσεις.
Η μια αφορά τη συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης μέχρι 6 μήνες (150 ΗΑ) με καταβολή εισφορών. Στην πρώτη αυτή κατηγορία υπάγονται όσοι ασφαλισμένοι έχουν 14 χρόνια και 6 μήνες ασφαλιστικού βίου (4.350 ΗΑ). Σε αυτούς παρέχεται η δυνατότητα να εξαγοράσουν έως 6 μήνες (150 ένσημα) για να φτάσουν στον θεμελιωτικό χρόνο συνταξιοδότησης των 15 ετών ή 4.500 ενσήμων.
Η εξαγορά των 150 ενσήμων κοστίζει 20% του νέου κατώτατου μισθού (713 ευρώ μεικτά), ήτοι 142,6 ευρώ για κάθε μήνα ή 855,60 ευρώ για 6 μήνες. Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξη θα ανέρχεται σε 466,35 ευρώ. Τονίζεται ότι ο νόμος καλύπτει περιπτώσεις ασφαλισμένων σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, πλην του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ), οι οποίοι:
- συμπληρώνουν το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31/12/2022,
- έχουν διακόψει οριστικά την απασχόληση και την πραγματική ή προαιρετική τους ασφάλιση,
- δεν έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης,
- δεν έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί από καμία πηγή στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό,
- δεν δικαιούνται σύνταξη από οποιαδήποτε άλλη αιτία σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των φορέων που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ ή με διατάξεις που εφαρμόζονται στο Δημόσιο ή την Τράπεζα της Ελλάδος ή από ασφαλιστικούς φορείς του εξωτερικού, χρειάζονται 150 ή λιγότερες ημέρες ασφάλισης για να συμπληρώσουν τις ελάχιστες απαιτούμενες 4.500 ημέρες.
Στους ασφαλισμένους που πληρούν σωρευτικά όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις, παρέχεται η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής των εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη που αντιστοιχούν στις αναγνωριζόμενες ημέρες ασφάλισης με βάση το ισχύον κατά την αναγνώριση ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το δικαίωμα αυτό αποκλείεται εάν οι ασφαλισμένοι έχουν αναγνωρίσει πάνω από 5 έτη πλασματικού χρόνου ασφάλισης. Διευκρινίζεται επίσης ότι η διάταξη αυτή δεν ισχύει για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης με τις διατάξεις του Ν. 612/1977 ή άλλες ειδικές διατάξεις που προβλέπουν τη θεμελίωση με πραγματικό χρόνο ασφάλισης.
Η δεύτερη λύση αφορά στην υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση για διάστημα μέχρι 3 έτη (9.000 ημέρες ασφάλισης). Ο νόμος καλύπτει περιπτώσεις ασφαλισμένων σε όλους τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, οι οποίοι έχουν ασφαλιστεί για τουλάχιστον 500 ημέρες ασφάλισης εντός της πενταετίας πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης και χρειάζονται μέχρι 3 έτη ασφάλισης προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης. Στους ασφαλισμένους που πληρούν σωρευτικά τις ανωτέρω προϋποθέσεις παρέχεται η δυνατότητα να υποβάλουν, μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης, αίτημα να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση ή να τη συνεχίσουν για χρονικό διάστημα μέχρι 3 έτη που είναι απαραίτητο ώστε να συμπληρώσουν τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης.
Επομένως, η επιλογή αυτή ενδείκνυται για ασφαλισμένους όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης (συμπεριλαμβανομένου και του ΟΓΑ) που χρειάζονται περισσότερα από 150 ένσημα ή δεν μπορούν να προχωρήσουν σε άμεση καταβολή των υπολειπόμενων ασφαλιστικών εισφορών.
Αν συντρέχουν όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις για την απονομή σύνταξης, εκδίδεται προσωρινή πράξη απονομής σύνταξης, που περιλαμβάνει:
- την αποδοχή της αίτησης για προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης,
- τον χρόνο της προαιρετικής συνέχισης,
- το καταβλητέο ποσό,
- την ημερομηνία συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη λήψη σύνταξης γήρατος και
- την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης (πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα από την ημερομηνία συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη λήψη σύνταξης γήρατος), χωρίς να απαιτείται εκ νέου υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης. Μέχρι την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης ο αιτών δεν είναι συνταξιούχος αλλά προαιρετικά ασφαλισμένος του e-ΕΦΚΑ.
