Κατώτατος μισθός: Αυτά είναι τα 3 σενάρια για την αύξηση

Κατώτατος μισθός: Συνεχίζεται η συζήτηση γύρω από το τελικό ύψος της αύξησης του κατώτατου μισθού.

«Θέλουμε οι δουλειές να είναι καλύτερες και να αμείβονται. Υπάρχει βελτίωση στους μισθούς σε σχέση και με την παραγωγικότητα στην αγορά εργασίας. Στόχος είναι οι εργαζόμενοι να είναι πλήρους απασχόλησης και να έχουν εισόδημα», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ποιες είναι οι σκέψεις της κυβέρνησης για τη νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό και τι αναμένεται να αλλάξει στις τριετίες.

Οι διαπραγματεύσεις για την αύξηση στον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα ξεκινούν αυτή την εβδομάδα αλλά στο προσκήνιο μπαίνει το θέμα των «παγωμένων» τριετιών.

Το «ξεπάγωμα», σύμφωνα με Τα Νέα, συνδέεται με τη μείωση της ανεργίας στη χώρα μας σε επίπεδα κάτω του 10%. Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται ραγδαία αποκλιμάκωση των ποσοστών της ανεργίας, γεγονός που φέρει στο προσκήνιο την επαναφορά των μισθολογικών τριετιών για όλους και όχι μόνο για όσους είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία προ του 2012, κάτι που ισχύει σήμερα.

Στην Ελλάδα το ποσοστό ανεργίας τον Νοέμβριο του 2022 κατέγραψε μείωση σε 11,4% από 11,5% τον Οκτώβριο και 13,1% τον Νοέμβριο του 2021. Η τελευταία καταγραφή δείχνει μείωση της ανεργίας κοντά στο 11,4%, γεγονός που αναζωπυρώνει τις ελπίδες για ταχεία πτώση του ποσοστού κάτω του 10%, κάτι που θα σημάνει την επαναφορά των τριετιών για το σύνολο των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.

Κάτι τέτοιο θα σήμαινε προσαύξηση μισθού κατά 30% για τους εργαζομένους που έχουν την απαραίτητη προϋπηρεσία (τρεις τριετίες). Να σημειωθεί ότι σήμερα τα ποσοστά των τριετιών λαμβάνουν μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία (μία, δύο ή τρεις τριετίες) μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012.

Ωστόσο δεν μπορεί να διεκδικήσει προσαύξηση για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά. Και αντίστοιχα, οι εργαζόμενοι που προσελήφθησαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012 έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας, με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα να αρκούνται στον κατώτατο μισθό, ο οποίος καταβάλλεται ως «μοναδιαία αξία», χωρίς να προσμετρούνται σε αυτόν τα χρόνια προϋπηρεσίας.

Σύμφωνα με την ΕΝΥΠΕΚΚ οι εργαζόμενοι με τις κατώτατες αμοιβές χάνουν ετησίως από έναν έως 4,5 μισθούς εξαιτίας των «παγωμένων» τριετιών από την επιβολή του μέτρου έως σήμερα, ενώ συνολικά τη δεκαετία 2012-2022 οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα απώλεσαν περί τα 12 δισ. ευρώ.

Κατώτατος μισθός: Τα σενάρια

Τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με το δημοσίευμα Των Νέων, ξεκινούν οι διαδικασίες για την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου 2023. Η εισήγηση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού υπαλλήλων και του κατώτατου ημερομισθίου των εργατοτεχνιτών θα υποβληθεί το αργότερο έως τη 10η Μαρτίου 2023.

Τα τρία σενάρια αύξησης του κατώτατου μισθού, τα οποία θα βρεθούν στο τραπέζι των κοινωνικών εταίρων είναι τα εξής:

  • Αύξηση κατά 5,5%, στα 751 ευρώ. (Το πρώτο σενάριο φαίνεται να αποκλείεται).
  • Αύξηση κατά 6%, στα 756 ευρώ.
  • Αύξηση κατά 7%-8%, στα 763-770 ευρώ.

Οι μέχρι τώρα πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι πιθανή μεγαλύτερη αύξηση, με τον κατώτατο μισθό να φτάνει ακόμη και στα 801 ευρώ. Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει και μια σειρά επιδομάτων, όπως το βοήθημα ανεργίας. Σήμερα το μηνιαίο επίδομα ανεργίας ανέρχεται σε 438 ευρώ. Με το ενδεχόμενο αύξησης του κατώτατου μισθού κατά 5,5%, το επίδομα θα διαμορφωθεί στα 462 ευρώ.

Κατώτατος μισθός: Τι δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης

Τι προανήγγειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε για την πορεία της οικονομίας στη χώρα, σχετικά με τον κατώτατο μισθό και τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων.

Ένα από τα βασικά ερωτήματα που απευθύνθηκαν στον πρωθυπουργό ήταν αυτό για τον κατώτατο μισθό και την επικείμενη αύξησή του. «Η 1η Απριλίου είναι εύλογη ημερομηνία για τον νέο κατώτατο μισθό, καθώς τότε ξεκινά η τουριστική περίοδος. Ξεκαθάρισε ότι ο χρόνος των εκλογών δεν συνδέεται με τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε:

«Θέλουμε οι δουλειές να είναι καλύτερες και να αμείβονται. Υπάρχει βελτίωση στους μισθούς σε σχέση και με την παραγωγικότητα στην αγορά εργασίας. Στόχος είναι οι εργαζόμενοι να είναι πλήρους απασχόλησης και να έχουν εισόδημα».

«Η αύξηση στον κατώτατο μισθό είναι σημαντική. Έχουμε πάει στα 713 ευρώ, αναμένεται μία ακόμη αύξηση στον κατώτατο μισθό. «Θα είναι σημαντική η αύξηση στον κατώτατο μισθό», είναι το μήνυμα που έστειλε στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός, είπε επίσης ότι θα υπάρξει ένα ενιαίο μισθολόγιο δημοσίων υπαλλήλων το 2024. Και μίλησε για αξιολόγηση που είναι πολύ σημαντική, αφήνοντας επί της ουσίας να εννοηθεί ότι είναι πιθανές και οι αυξήσεις.

Τόνισε, πάντως, ότι υπάρχουν δουλειές που πληρώνουν πολύ καλά χρήματα και πολύ πιο πάνω από τον κατώτατο μισθό. «Όταν είσαι καπετάνιος στα 30 σου και βγάζεις 10.000 ευρώ, είναι πολύ καλά χρήματα», είπε.

Μάλιστα, αναφέρθηκε στις καλές αμοιβές των νέων με πτυχία. «Θα πρέπει να δημιουργούμε καλές αμοιβές και για τον μέσο όρο», είπε.

Κατώτατος μισθός: «Παράθυρο» για αυξήσεις μισθών το 2023 με την αύξηση του κατώτατου

Αύξηση του μέσου μισθού στον ιδιωτικό τομέα της τάξης του 3-4% εκτιμάται ότι επέλθει εντός του 2023 μετά και την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού από 1η Απριλίου 2023 έως 9%.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο αυξάνεται κατά 0,44 της ποσοστιαίας μονάδας.

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη «θα είναι μια σημαντική αύξηση, που δεν θα υπονομεύσει όμως την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων» τονίζοντας παράλληλα πως «βούλησή μας είναι να ενθαρρύνουμε τις ελεύθερες συλλογικές διαπραγματεύσεις».

Με βάση λοιπόν αυτές τις εκτιμήσεις σημαίνει πως:

– αν έχουμε αύξηση του κατώτατου στο 7,75% το 2023, ο μέσος μισθός θα πρέπει να αυξηθεί κατά 3,41%.

– αν έχουμε αύξηση κατά 9,9% του βασικού μισθού το 2023. ο μέσος μισθός θα πρέπει να αυξηθεί κατά 4,35%.

Για παράδειγμα:

Μισθός 1.000 ευρώ θα πρέπει να αυξηθεί 43,5 ευρώ = 1.043 ευρώ (στο δεύτερο σενάριο)
Μισθός 1.200 ευρώ θα πρέπει να αυξηθεί 52,2 ευρώ = 1.252 ευρώ (στο δεύτερο σενάριο)

Ωστόσο επισημαίνεται ότι δεν υπάρχει υποχρέωση αύξησης των μισθών άνω του νέου ορίου του κατώτατου. Αν ο μισθωτός δεν καλύπτεται από κλαδική σύμβαση και ο μισθός του κανονίζεται από ατομική σύμβαση και είναι – για παράδειγμα – άνω των 800 ευρώ δεν υπάρχει καμία υποχρέωση του εργοδότη για αύξηση λόγω αύξησης του κατώτατου.

Αν για παράδειγμα ο μισθός είναι 1.000 ευρώ και η ατομική σύμβαση κανονίζεται με βάση τον κατώτατο – ο εργοδότης πληρώνει 713 βασικό μισθό και 287 ευρώ οικειοθελή παροχή. Με την αύξηση του κατώτατου στα 785 – για παράδειγμα – μειώνεται αντίστοιχα η οικειοθελής παροχή κατά 72 ευρώ στα 215 ευρώ και ο τελικός μισθός παραμένει 1.000 ευρώ.

Κατώτατος μισθός: Συλλογικές συμβάσεις

Πάντως θα πρέπει να τονιστεί ότι οι συλλογικές συμβάσεις που υπεγράφησαν εντός του 2022 – ορισμένες εκ των οποίων εκτείνονται και στο 2023 ή ακόμη και στο 2024 – προβλέπουν αυξήσεις μισθών, χωρίς όμως αυτές οι αυξήσεις να ανταποκρίνονται στο μέγεθος της κούρσας του πληθωρισμού.

Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ αιτία των χαμηλών μισθών είναι η απουσία κλαδικών συμβάσεων που καθίστανται υποχρεωτικές. Σήμερα οι εν ενεργεία κλαδικές συμβάσεις δεν υπερβαίνουν τις 13 και καλύπτουν το 24% των Ελλήνων μισθωτών του ιδιωτικού τομέα έναντι 70% που ισχύει κατά μέσο όρο στην ΕΕ.

Στο μεταξύ ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την αύξηση κατώτατου μισθού και θα ολοκληρωθούν τον Μάρτιο με τον υπουργό Εργασίας να εισηγείται στο υπουργικό συμβούλιο τον νέο κατώτατο μισθό.