Αδιανόητα πράγματα με τον καφέ – Πόσο θα πληρώνουμε

Οι ανατιμήσεις χτυπούν τώρα και τον καφέ, του οποίου οι τιμές αναμένεται να εκτοξευθούν στα ύψη

Με μια βόλτα στις καφετέριες θα διαπιστώσει κανείς ότι οι τιμές είναι ήδη απλησίαστες, με παράγοντες της αγοράς να αναγγέλουν νέες αυξήσεις.

«Από δω και πέρα, θα είναι δύσκολο να βρείτε τον καφέ, (π.χ.) φρέντο εσπρέσσο, φρέντο καπουτσίνο, γενικά ό,τι είναι σε εσπρέσσο, κάτω από 2 ευρώ, επομένως μεγάλες οι αυξήσεις», δηλώνει εργαζόμενος στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του «Mega».

«Για τον καφέ θεωρώ ότι είναι επιλογή σου. Εγώ τον πίνω στο σπίτι, για παράδειγμα. Αν θα βγω μια φορά την εβδομάδα, άντε να δώσω», αναφέρει μία πελάτισσα.

«Χρυσός» ο καφές στο χέρι

Οι νέες ανατιμήσεις θα αγγίξουν το 20% στις ήδη υψηλές τιμές του καφέ. Σήμερα ο αγαπημένος φρέντο εσπρέσσο κοστίζει για απευθείας παραλαβή από το κατάστημα και όχι κάθισμα εκεί (takeaway) από 2 έως 2,20 ευρώ, ενώ με τις ανατιμήσεις που έρχονται θα κοστίζει από 2,40 έως 2,60, ο φρέντο καπουτσίνο από 2,20 έως 2,40, που κοστίζει σήμερα, θα κοστίζει από 2,60 έως 2,90.

Η διεθνής τιμή του καφέ έχει ήδη φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ μέσα στους τελευταίους 6 μήνες η χρηματιστηριακή αξία του αυξήθηκε κατά 74%.

Κύριες αιτίες για την αύξηση της τιμής του καφέ είναι: η μειωμένη ποσότητα σοδειάς λόγω της λειψυδρίας που αύξησε την τιμή του καφέ ποικιλίας Robusta, αλλά και οι επιθέσεις των Χούθι στη Διώρυγα του Σουέζ, που αύξησαν το κόστος μεταφοράς.

«Προσπαθούμε να κρατήσουμε μια σταθερή τιμή, αλλά δεν ξέρω για πόσο», λέει εργαζόμενη.

Οι νέες ανατιμήσεις στην τελική τιμή του καφέ αναμένεται να γίνουν ακόμα και μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Γιατί αυξάνονται οι τιμές του καφέ

Το κακάο και ο καφές έχουν κοινή πορεία φέτος, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις ελλείψεις να τροφοδοτούν τα ράλι και των δύο προϊόντων, δοκιμάζοντας τις αντοχές των traders.

Σύμφωνα με το Bloomberg, όπως και το κακάο, η αγορά του καφέ αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις. Και, όπως και το κακάο, η παραγωγή καφέ συγκεντρώνεται σε δύο χώρες. Το πιο σημαντικό είναι ότι πολλοί μεγάλοι traders συναλλάσσονται και στα δύο εμπορεύματα, επομένως οι αυξανόμενες τιμές του κακάο του στερεί ρευστότητα και έτσι αναγκάζονται προχωρούν σε πωλήσεις στα συμβόλαια καφέ που κατέχουν.

Η σύνδεση είναι σημαντική γιατί βοηθά εν μέρει να εξηγηθεί γιατί οι τιμές για τον καφέ εκτοξεύτηκαν στα ύψη και πώς η κρίση μετρητών αποκλείει τους traders από την αγορά. Οι τελευταίες επιπτώσεις του κακάο στον καφέ μπορεί να καταλήξουν να είναι περιορισμένες χάρη στις διαφορές του από το συστατικό παραγωγής σοκολάτας.

Το εμπόριο του καφέ μπορεί να έχει επηρεαστεί από ένα κύμα κερδοσκοπικών αγοραστών που στοιχηματίζουν ότι οι τιμές θα αυξάνονταν μετά τα προβλήματα στο κακάο, δήλωσε ο Carlos Costa, επικεφαλής πωλήσεων της Hedgepoint Global Markets LLC.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του καφέ robusta σημείωσαν άνοδο περισσότερο από 70% κατά τη διάρκεια των έξι μηνών έως τον Απρίλιο, φτάνοντας στην υψηλότερη τιμή τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Οι τιμές του κακάο υπερδιπλασιάστηκαν φέτος σε ρεκόρ τον περασμένο μήνα.

Το ράλι του κακάο είχε «ψυχολογική επίδραση» στον καφέ, ωθώντας σε συγκρίσεις μεταξύ των εμπορευμάτων, δήλωσε ο Andre Acosta, διευθυντής της οικονομικής εταιρείας Marex Group Plc. Τόσο τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του κακάο όσο και της robusta μπορεί να άντλησαν «σημαντικά περιθώρια κέρδους» καθώς ανέβαιναν, αναγκάζοντας τους επενδυτές να άρουν την αντιστάθμιση κινδύνου ή να προχωρήσουν σε άλλες επιλογές για να προστατεύσουν τις θέσεις τους. Τα περιθώρια για τις εταιρείες που προμηθεύονται και τα δύο εμπορεύματα είναι πιθανό να στενέψουν, πρόσθεσε.

Η παγκόσμια προσφορά καφέ και κακάο προέρχεται από ελάχιστες χώρες. Το Βιετνάμ και η Βραζιλία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% των εξαγωγών κόκκων καφέ, με το Βιετνάμ να βρίσκεται αντιμέτωπο με σοβαρή ξηρασία. Οι δύο μεγαλύτεροι παραγωγοί κακάο είναι η Γκάνα της Δυτικής Αφρικής και η Ακτή Ελεφαντοστού, όπου οι ελλείψεις παραγωγής προκαλούν πρωτοφανή αστάθεια και τιμές ρεκόρ.

«Η μεγάλη συγκέντρωση του κακάο σε δύο μόνο χώρες οδήγησε στα προβλήματα που βλέπουμε τώρα και δεν μπορούμε να αφήσουμε το ίδιο να συμβεί στον καφέ», δήλωσε η Vanúsia Nogueira, εκτελεστική διευθύντρια του Διεθνούς Οργανισμού Καφέ. Αν και η κατάσταση των αγορών καφέ μπορεί να είναι λιγότερο ακραία, είπε ότι το εμπόρευμα «ακολουθεί την ίδια γραμμή» του κακάο.

Ενώ οι ανησυχίες για την προσφορά ωθούν ήδη υψηλότερα τις τιμές του καφέ, οι παρατηρητές της αγοράς επισημαίνουν ότι ο κόκκος που χρησιμοποιείται στα ροφήματα πρωινού δείχνει ότι μπορεί να πάει πολύ καλύτερα από το κακάο.

Οι καλλιεργητές καφέ αντικαθιστούν τα παλαιότερα φυτά με νέα και πιο παραγωγικά με καθορισμένο ρυθμό κάθε χρόνο, υποστηρίζοντας τις αποδόσεις και αποτρέποντας τις ασθένειες, δήλωσε ο Τιάγκο Καζαρίνι, ο οποίος διευθύνει μια χρηματιστηριακή εταιρεία στη ζώνη καφέ της Βραζιλίας. Το κίνητρο για τους αγρότες να επενδύσουν στον καφέ είναι «σημαντικά υψηλότερο», είπε, καθώς οι παραγωγοί μπορούν να επωφεληθούν άμεσα από την άνοδο των τιμών της αγοράς.

Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά από το κακάο, καθώς οι τιμές στην Ακτή Ελεφαντοστού και στην Γκάνα καθορίζονται από τις κυβερνήσεις. Ακόμη και με το τρέχον ράλι κακάο, οι αγρότες αμείβονται πολύ λιγότερο από τα επίπεδα της αγοράς και οι δεκαετίες ανεπαρκών επενδύσεων έχουν καταστήσει δύσκολο για τους καλλιεργητές να αντικαταστήσουν τα γηράσκοντα δέντρα ή να πληρώσουν για φυτοφάρμακα και λιπάσματα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις αποδόσεις.

Η ανατίμηση σε αριθμούς

Σύμφωνα με το OPEN, Τον Ιανουάριο του 2024 η τιμή για την γνωστή ποικιλία καφέ Robusta ανερχόταν στα 2.689 δολάρια ο τόνος, ενώ το φετινό Μάιο η αύξηση υπολογίζεται στο 50% και αγγίζει τα 4.500 δολάρια ο τόνος.

Την ανιούσα αναμένεται να πάρουν οι τιμές και στα σούπερ μάρκετ αλλά και στις καφετέριες, με αποτέλεσμα από 2,30 περίπου που πληρώνουμε σήμερα έναν εσπρέσο σε ένα μαγαζί, να δίνουμε ακόμα και 3 ευρώ το επόμενο διάστημα.

Μιλώντας στην ΕΡΤ, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης καφέ, Αναστάσιος Γιαγκόγλου επεσήμανε πως «οι ανοδικές τάσεις στην τιμή του καφέ άρχισαν λόγω της λειψυδρίας του Βιετνάμ, της δεύτερης παραγωγού χώρας σε καφέ στον κόσμο όπου καλλιεργεί και εξάγει την ποικιλία Robusta. Μέχρι στιγμής η ποικιλία αυτή κατέγραψε άνοδο της τάξεως του 50%. Οπότε καταλαβαίνετε ότι αυτό έχει συμπαρασύρει και την τιμή της arabica».

«Το σίγουρο είναι ότι εάν θα συνεχιστεί αυτή τη κατάσταση εκ των πραγμάτων μετά το Πάσχα θα προβούμε και εμείς σε ανατιμήσεις», ανέφερε ο κ. Γιαγκόγλου.