Αν και αρχικά υπήρχαν σενάρια πως τα ακίνητα στην ελληνική αγορά θα επηρεαστούν αρκετά από μία παράταση του παγώματος των επιτοκίων, κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί
H πιθανή παράταση του παγώματος των επιτοκίων που αναμένεται να ανακοινωθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αλλά και το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής μείωσης έστω και μέσα στο καλοκαίρι, δεν φαίνεται ότι θα επηρεάσει σε τόσο μεγάλο βαθμό την πορεία της ελληνικής αγοράς ακινήτων.
Αυτό συμβαίνει καθώς η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα είναι ήδη σε υψηλά επίπεδα και η αύξηση των επιτοκίων έχει ήδη επηρεάσει αρνητικά τη ζήτηση. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς οι προβλέψεις για τα ελληνικά ακίνητα το 2024 παραμένουν θετικές, με δεδομένο ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα εξακολουθήσει να είναι ισχυρό. Μάλιστα, η ειλημμένη σχεδόν απόφαση περί του «παγώματος» των επιτοκίων αναμένεται να προκαλέσει μια μόνο ελαφριά διόρθωση τιμών κυρίως σε ορισμένες περιοχές της Αθήνας, οι οποίες ως προς την ακρίβεια έχουν ακουμπήσει «ταβάνι».
Επίσης, όπως υποστηρίζουν οι επαγγελματίες του χώρου, το πάγωμα το επιτοκίων σε ένα μικρό βαθμό θα επηρεάσει και τη ζήτηση των επενδυτών, ωστόσο δεν θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για να σταματήσει το ράλι των τιμών. Σύμφωνα ωστόσο με τους ίδιους, ο ρυθμός που θα κινηθούν τα επιτόκια μέσα στο 2024 δεν θα θεωρεί σοβαρό ανάχωμα στην οποιαδήποτε «διόρθωση» των τιμών, καθώς αυτά αποτελούν μόλις ένα κομμάτι του πάζλ που καθορίζει την ελληνική αγορά ακινήτων.
Στεγαστικά δάνεια
Σε ό,τι αφορά τα στεγαστικά δάνεια, είναι γνωστό ότι η άνοδος των επιτοκίων αλλά και η σταθεροποίησή τους σε υψηλά επίπεδα έχει βλάψει σοβαρά τη στεγαστική πίστη, επηρεάζοντας τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά γι’ αυτά. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα το 2023 ήταν μόλις το 20% των αγορών που έγινε με τη βοήθεια τραπεζικού δανεισμού. Συγκεκριμένα, έντονος είναι ο προβληματισμός υπάρχει στις τράπεζες για το 2024 σχετικά με τις νέες χορηγήσεις στεγαστικών δανείων που κινούνται με ρυθμούς χελώνας.
Τα χαμηλά μάλιστα ποσοστά των στεγαστικών δανείων στην Ελλάδα το 2023, οφείλεται και στο πρόγραμμα «Σπίτι μου». Το εν λόγω πρόγραμμα έχει συγκεντρώσει έντονο ενδιαφέρον, καθώς οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 40.000 από την έναρξή του στις 3 Απριλίου 2023. Αυτό δείχνει ότι οι ηλικίες μεταξύ των 25 – 39 ετών, που απευθυνόταν το πρόγραμμα, προτίμησαν να στραφούν σ’ αυτό παρά να αναζητήσουν άλλου είδους δάνειο για την απόκτηση ενός ακινήτου.
Το μικρό ενδιαφέρον για τα στεγαστικά δάνεια οφείλεται και στο γεγονός, όπως σχολιάζουν οι επαγγελματίες του χώρου, ότι τουλάχιστον τα τελευταία πέντε χρόνια, η εγχώρια αγορά real estate κινείται κατά 80% με μετρητά και κατά 20% με στεγαστικά δάνεια, οπότε τα σκαμπανεβάσματα των επιτοκίων δεν απασχολούσαν μέχρι σήμερα ιδιαίτερα τους αγοραστές.
Ωστόσο, πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι μετά από σχεδόν μια 15ετία και εφόσον τα επιτόκια, έστω και μέσα στους επόμενους μήνες σημειώσουν μία πτώση, θα αυξηθεί η ζήτηση για τα στεγαστικά δάνεια. Επίσης, καθοριστικό ρόλο σ’ αυτό έχουν οι σημαντικές προσπάθειες που γίνονται για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, της μείωσης του αποθέματος των κρυμμένων αποταμιεύσεων αλλά και της ενίσχυσης του τραπεζικού ανταγωνισμού.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ωστόσο είχε αποφύγει μετά τη προηγούμενη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου να κάνει οποιαδήποτε αναφορά για τη μείωση των επιτοκίων, λέγοντας ότι είναι πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο και ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση τα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού και γενικότερα της οικονομίας.
Παρολ΄αυτά, η Λαγκάρντ στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός δήλωσε ότι είναι πιθανή μία μείωση των επιτοκίων το καλοκαίρι. Πρόσθεσε, πάντως, ότι υπάρχει ακόμη ένα επίπεδο αβεβαιότητας καθώς υπάρχουν επιμέρους δείκτες τιμών που δεν έχουν υποχωρήσει στο επιθυμητό επίπεδο.
Ακόμη, πιο συντηρητικοί στις προβλέψεις τους ήταν οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε έρευνες του Reuters και του Bloomberg, οι οποίοι αναμένουν η ΕΚΤ να προχωρήσει τον Ιούνιο για πρώτη φορά σε μείωση των επιτοκίων και συνολικά αυτή να φθάσει τις 100 μ.β.
Ακίνητα: Οι νέες περιοχές – φιλέτα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον των επενδυτών
Την ώρα που ακριβότερα γίνονται μήνα με το μήνα τα οικόπεδα στην Ελλάδα, έντονο εξακολουθεί να είναι το ενδιαφέρον τόσο των ξένων όσο και των εγχώριων αγοραστών γι’ αυτά. Μάλιστα, στο προσκήνιο πλέον έχουν μπει και νέοι προορισμοί που έχουν σημαντικές προοπτικές εξέλιξης καθώς σ’ αυτούς θα υλοποιηθούν επενδύσεις υψηλού επιπέδου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα νέου προορισμού για τους επενδυτές οικοπέδων αποτελεί η περίπτωση της Αίγινας, η οποία το τελευταίο διάστημα έχει μπει δυναμικά στον επενδυτικό χάρτη της χώρας, ενώ είναι από τα νησιά πλησίον της Αθήνας που διαθέτουν ακόμα, φθηνά οικόπεδα. Παράλληλα, γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια να αναβαθμιστούν τα ξενοδοχειακά καταλύματα που υπάρχουν στο νησί.
Ένα από αυτά τα ξενοδοχεία είναι το «Μαρίζα», που στοιχειώνει εδώ και 5 δεκαετίες τη βόρεια πλευρά του νησιού. Ανήκει στα λεγόμενα «ξενοδοχεία της χούντας», καθώς αποτελεί μία ακόμη ξενοδοχειακή μονάδα που ξεκίνησε την επταετία της δικτατορίας, χωρίς ποτέ να ολοκληρωθεί, με τα γνωστά θαλασσοδάνεια. Σήμερα, αφημένο στο πέρασμα του χρόνου και τη φθορά, περιμένει να αξιοποιηθεί, μάλιστα πολλές πληροφορίες κάνουν λόγο ότι υπάρχει έντονο αμερικανικό ενδιαφέρον.
Η Αίγινα λόγω της εγγύτητάς της στην Αθήνα, φαίνεται ότι εξελίσσεται σε μια ιδανική επιλογή για τους ξένους αγοραστές. Η ζήτηση αυτή ανεβάζει και τις τιμές πώλησης στο νησί, οι οποίες πέρυσι κυμαίνονταν στις 2.500 ευρώ ανά τ.μ., ενώ σήμερα φτάνουν τις 3.500 με 4.000 ευρώ το τ.μ.
Σημαντική ανάπτυξη αναμένεται να έχει τα επόμενα χρόνια και η Κύθνος, η οποία σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς θεωρείται ότι έχει φθηνότερα ακίνητα συγκριτικά με το υπόλοιπο Αιγαίο. Οι τιμές για αγορά κατοικίας κυμαίνονται μεταξύ 3.000 με 3.500 ευρώ το τ.μ., ποσό που αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια όταν ολοκληρωθεί η μεγάλη ισραηλινή επένδυση που θα αναβαθμίσει σημαντικά το νησί. Ο λόγος για το «Genesis of The Royal Baths of Kythnos», του Ισραηλινού επιχειρηματία Άβραχαμ Ραβίντ, στο ιστορικό ξενοδοχείο «Ξενία Κύθνου», με τις ιαματικές πηγές. Η επένδυση, που αγγίζει τα 25 εκατ. ευρώ, θα ολοκληρωθεί σε ορίζοντα τριετίας.
Το συγκεκριμένο έργο που γίνεται στο εμβληματικό ακίνητο της Κύθνου, το οποίο ρήμαζε για χρόνια, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες αξιοποίησης του, προβλέπει την πλήρη αναβίωση του ιστορικού ξενοδοχείου. Ακόμη, προβλέπει τη δημιουργία ενός ανοιχτού δημόσιου πάρκου, αλλά και την ανέγερση πολυτελών κατοικιών, καθώς ο επιχειρηματίας Άβραχαμ Ραβίντ έχει αγοράσει πίσω από το Ξενία ένα ακόμη οικόπεδο, συνολικής έκτασης περί τα 14 στρέμματα. Στα αρχιτεκτονικά σχέδια ο επενδυτής μελλοντικά σκοπεύει να δημιουργήσει ίσως και μία μεγάλη μαρίνα, που θα μπορεί να εξυπηρετεί τις ανάγκες των Λουτρών.
Η Εύβοια επίσης έχει εξελιχθεί σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό, καθώς ο συνδυασμός βουνού και θάλασσας δίνει επιλογές για όλα τα γούστα, με τη ζήτηση τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση κατοικίας να είναι ιδιαίτερα υψηλή. Η κοντινή απόσταση από την Αθήνα σε συνδυασμό με την εύκολη οδική πρόσβαση τόσο από τη Νότια Ελλάδα όσο και από την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα την καθιστούν σε ιδανική λύση για αγορά ή ενοικίαση κατοικίας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον με εξαιρετικά προσιτές τιμές παρουσιάζουν τα Δωδεκάνησα με εξαίρεση τη Ρόδο, όπου οι τιμές των τουριστικών ακινήτων βρίσκονται στα ύψη. Ωστόσο, ο εκσυγχρονισμός του αεροδρομίου της Κω έχει ενισχύσει σημαντικά τον τουρισμό και εξυπηρετεί γειτονικά νησιά όπως η Κάλυμνος και η Νίσυρος. Οι αγοραστές ακινήτων αυτών των περιοχών προέρχονται κυρίως από Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο και την Εσθονία. Έντονη παρουσία και στην Νίσυρο έχουν ομογενείς από τις ΗΠΑ.
Προσιτές τιμές και ιδιαίτερο επενδυτικό ενδιαφέρον συγκεντρώνει και η ακτογραμμή που ξεκινάει από την Πάλαιρο και καταλήγει στην Ηγουμενίτσα, ενώ σύντομα ισχυρό μπάσιμο στο τουριστικό real estate θα κάνει και ο Αστακός. Ο λόγος για το σύνθετο τουριστικό project που αναμένεται να υλοποιηθεί στην περιοχή και να ξεπεράσει τα 500 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, θα δημιουργηθούν πολυτελείς κατοικίες, ένα πεντάστερο ξενοδοχείο, καταστήματα εμπορικής χρήσης και ένα συνεδριακό κέντρο. Επίσης, με αυτήν τουριστική επένδυση θα ανοίξουν επίσης και 1.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ το Πλατυγιάλι αναμένεται να γίνει η μεγαλύτερη μαρίνα της Μεσογείου.
