Η εξαήμερη εργασία είναι γεγονός στη χώρα μας και το μέτρο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέσα στο επόμενο διάστημα
Το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ θα ορίζει την εφαρμογή για την εξαήμερη εργασία για το δημόσιο, ΔΕΚΟ, τράπεζες και ιδιωτικό τομέα, καθώς επίσης και για τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς και τις εκμεταλλεύσεις συνεχούς λειτουργίας, που εφαρμόζουν σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας. Οι εργαζόμενοι υπό καθεστώς εξαήμερης εργασίας θα αμείβονται επιπλέον για την 6η μέρα με το 40% του ημερομισθίου και με το 115% αν είναι αργία.
Η εφαρμογή της 6ήμερης εργασίας από 1η Ιουλίου θα συνδυαστεί με την ψηφιακή κάρτα σε βιομηχανία και λιανικό εμπόριο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ γίνονται ήδη δοκιμές και η εφαρμογή δεν είναι ακόμη έτοιμη, αν και για κάποιους κλάδους είναι αποδεκτή η ρύθμιση εξετάζεται να ισχύσει από την 1η Ιουλίου.
Το άρθρο 25 του 5053/2023 ορίζει την έναρξη της 6ήμερης εργασίας για όσους εργάζονται με πενθήμερο, από την 1η Μαρτίου 2024.
Έτσι πλέον καθίσταται επιτρεπτή η απασχόληση κατά την 6η ημέρα της εβδομάδας, υπό τους παρακάτω όρους και τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- υποχρεωτική προδήλωση της στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ σε κάθε περίπτωση
- δήλωση και απόδειξη ενώπιον της Επιθεώρησης Εργασίας του αιφνίδιου και εξαιρετικού φόρτου εργασίας για τις επιχειρήσεις μη συνεχούς λειτουργίας
- μη δυνατότητα υπέρβασης των 8 ωρών ημερησίως, με απαγόρευση υπερεργασίας και υπερωρίας,
- ημερομίσθιο για την 6η ημέρα απασχόλησης προσαυξημένο κατά 40%.
Η κύρια διαφορά είναι πως πλέον οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα σύμβασης εξαήμερης απασχόλησης και όχι υπό το καθεστώς «σύμβασης πενθήμερης απασχόλησης με προσθήκη της 6ης ημέρας».
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής, η εξαήμερη απασχόληση προβλέπεται κυρίως σε κλαδικές συμβάσεις, όπως στον κλάδο του επισιτισμού και του τουρισμού. Μάλιστα σε αυτές τις περιπτώσεις προβλέπεται ότι εάν οι μισθωτοί στον επισιτισμό εργαστούν σε ημέρες ανάπαυσής τους, λαμβάνουν πρόσθετη αμοιβή και συγκεκριμένα αποζημίωση ίση με ένα ημερομίσθιο για κάθε ημέρα ανάπαυσης που εργάστηκαν, το οποίο θα καταβάλλεται προσαυξημένο κατά 75% εφόσον η απασχόληση σε ημέρα ανάπαυσης λάβει χώρα καθ’ ημέραν Κυριακή ή σε ημέρα θεσμοθετημένης από την εργατική νομοθεσία αργίας.
Σύμφωνα με την 14.02.1984 ΕΓΣΣΕ, η εβδομαδιαία διάρκεια της εργασίας ορίσθηκε σε 40 ώρες (συμβατικό εβδομαδιαίο ωράριο), ενώ παράλληλα με ΕΓΣΣΕ καθιερώθηκε το πενθήμερο σύστημα εργασίας, κατά το οποίο ο χρόνος εργασίας της 6ης ημέρας κατανέμεται σε 5 ημέρες (5 Χ 8 = 40 ώρες/ εβδ.), χωρίς όμως να καταργηθεί το σύστημα εξαήμερης εργασίας. Το πλήρες συμβατικό ωράριο εργασίας των 40 ωρών και η δυνατότητα κατανομής των ωρών εργασίας σε πέντε ή σε έξι ημέρες της εβδομάδας καταγράφηκε και επιβεβαιώθηκε και με το άρθρο 55 του Ν. 4808/2021.
Πού απαγορεύεται η εφαρμογή του μέτρου εξαήμερης εργασίας
Ωστόσο η εξαήμερη εργασία έχει και απαγορεύσεις.
Συγκεκριμένα:
- Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν δύναται να υπερβαίνει τις 8 ώρες, ενώ δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης.
- Σε περιπτώσεις που επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις έχουν νυχτερινές βάρδιες πενθημέρου (00:00-06:00), δεν επιτρέπεται επ’ ουδενί η απασχόλησή τους 6η μέρα κατά τη νυχτερινή βάρδια.
Εξαήμερη εργασία: Οι προϋποθέσεις και οι αμοιβές
Η εξαήμερη εργασία στην Ελλάδα ισχύει ούτως ή άλλως με έναν παράτυπο τρόπο, δηλαδή οι επιχειρήσεις μπορούσαν να βάζουν τους εργαζόμενους να δουλεύουν, και ακόμα μπορούν να το κάνουν – πλην ορισμένων κλάδων – παράτυπα και με ένα πρόστιμο από την Επιθεώρηση Εργασίας, εφόσον προέκυπτε η ανάγκη να δουλέψουν την έκτη ημέρα, είπε στο ΕΡΤNEWS ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.
«Επαναλαμβάνω όχι στις επιχειρήσεις που έχουν το σπαστό να δουλεύουν 6,40 κάθε μέρα επί εξαήμερο, αλλά σε επιχειρήσεις που είχαν το πενθήμερο και έπρεπε μια μέρα παραπάνω να εργαστούν οι εργαζόμενοι. Εκεί λοιπόν όσοι εργαζόντουσαν έπαιρναν, και ακόμα το παίρνουν, το επιπλέον 30% για την έκτη μέρα απασχόλησης» τόνισε ο εργατολόγος και συνέχισε:
«Ήρθε όμως ο νόμος 5053/23 πέρσι το καλοκαίρι και λέει, στις επιχειρήσεις, κυρίως βιομηχανίες, όπου έχουμε δύο χαρακτηριστικά, τη συνεχή λειτουργία, δηλαδή η επιχείρηση να δουλεύει 24 ώρες την ημέρα επί επτά μέρες, αλλά και επίσης σε όσες επιχειρήσεις δεν είναι συνεχούς λειτουργίας, έχουν όμως ένα σύστημα βαρδιών σε 24ωρη βάση, πενθήμερη ή εξαήμερη λειτουργία, σε αυτές τις επιχειρήσεις, μονομερώς ο εργοδότης, με συναίνεση ή όχι του εργαζόμενου, δεν το διευκρινίζει ο νόμος, μπορεί να βάλει το προσωπικό σε έκτη μέρα απασχόλησης με δύο κριτήρια:
Α. Αν είναι συνεχούς λειτουργίας, αρκεί να πληρώσει 40% στην 6η μέρα και όχι πάνω από 8 ώρες εργασίας το 24άωρο.
Β. Αν δεν είναι συνεχούς λειτουργίας, αλλά με πενθήμερο ή εξαήμερο, τότε θα πρέπει να αποδείξει και έκτακτο φόρτο εργασίας στην παραγωγική διαδικασία, πάλι πληρώνοντας 40%.
Ο εργαζόμενος μπορεί να αρνηθεί καταρχάς, αλλά η άρνησή του αυτή, σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα, δεν πρέπει να αντιβαίνει την καλή πίστη, συνεπώς, κατά την άποψή μου, πάντα θα υποχωρεί ο εργαζόμενος», σημειώνει ο κ. Καρούζος.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει ένα θέμα, η πλατφόρμα για να ενεργοποιηθεί το δικαίωμα αυτό στις επιχειρήσεις και αναφέρομαι κυρίως στη βιομηχανία, σε κλάδους όπως τα αναψυκτικά, τα νερά, η ζυθοποιία που από την άνοιξη και μετά λόγω των τουριστών, της ζέστης κλπ, έχουν μεγάλη ζήτηση, ανοίγει 1η Ιουλίου.
Από την άλλη πρέπει να προστατευθεί το δικαίωμα άρνησης του εργαζόμενου και να θωρακιστεί. Φανταστείτε έναν εργαζόμενο κάθε βδομάδα να μπαίνει εξαήμερο, ενώ έχει προγραμματίσει διαφορετικά τις οικογενειακές του ανάγκες.
Άρα θα πρέπει να βγει μια εγκύκλιος του υπουργείου και να λέει ότι θα υπάρχει εναλλαγή του προσωπικού για να καλύπτονται οι οικογενειακές ανάγκες.
Επίσης, όπως ξεκαθάρισε, το μέτρο δεν ισχύει στον Δημόσιο τομέα.
