Φορολογικές δηλώσεις 2023: Προσοχή! Τι πρέπει να γνωρίζετε

Λίγο πριν από την πρεμιέρα των φορο-δηλώσεων οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα «μυστικά» για να πληρώσουν λιγότερο φόρο, αλλά και τις «παγίδες» που κρύβουν έξτρα φόρο.

Δείτε αναλυτικά

• Υποχρέωση να υποβάλει φορολογική δήλωση έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, ανεξάρτητα από το αν είναι εξαρτώμενο μέλος ή όχι και αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
• Στις κοινές δηλώσεις συζύγων διενεργείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και εκδίδονται δύο πράξεις προσδιορισμού φόρου, μία για κάθε σύζυγο.
• Οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή δήλωση εφόσον το έχουν δηλώσει. Υποχρεωτικά χωριστές δηλώσεις υποβάλλονται στις περιπτώσεις που έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
• Για τα εισοδήματα που απέκτησαν το έτος 2022 μέχρι την ημερομηνία του θανάτου τους, υποβάλλονται από τους νόμιμους κληρονόμους τους εμπρόθεσμα έως 31/12/2023.
• Στην περίπτωση που ανήλικο άγαμο τέκνο υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση και παράλληλα αποκτά και εισοδήματα άλλης κατηγορίας, όπως για παράδειγμα εισόδημα από ακίνητη περιουσία, αυτά αναγράφονται στη δήλωση του υπόχρεου γονέα.
• Για τα εξαρτώμενα μέλη (άγαμα τέκνα, ανιόντες, ανήλικοι ορφανοί συγγενείς, αδέλφια με αναπηρία κ.λπ.) η αναγραφή του ΑΦΜ είναι υποχρεωτική και για τα εξαρτώμενα μέλη άνω των 18 ετών, αλλά και για τα εξαρτώμενα μέλη κάτω των 18, εφόσον τους έχει αποδοθεί ΑΦΜ κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης.
• Τέκνα που φιλοξενούνται από τους γονείς τους στην κατοικία των γονέων δεν επιβαρύνονται με το τεκμήριο κατοικίας. Το τεκμήριο επιβαρύνει τους γονείς.
• Οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους, αλλά και όσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, απαλλάσσονται από την κάλυψη του 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις.
• Οσοι είναι 65 ετών και άνω έχουν έκπτωση 30% στα τεκμήρια διαβίωσης.
• Οι νέοι επιτηδευματίες κερδίζουν κούρεμα 50% στον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή.
• Οι εργαζόμενοι με μπλοκάκι δικαιούνται έκπτωση φόρου 777 ευρώ για άγαμο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα και μέχρι 1.120 ευρώ για έγγαμο γονέα με 3 εξαρτώμενα τέκνα.
• Φορολογούμενοι που υποβάλλουν δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, δικαιούνται προκαταβολή φόρου μειωμένη κατά 50%.
• Οι ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλαν το 2022 οι μισθωτοί σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης για να εξαγοράσουν χρόνο ασφάλισης (π.χ. χρόνο στρατιωτικής θητείας) μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία.
• Όσοι δεν εισέπραξαν ενοίκια το 2022 θα πρέπει μέχρι την προθεσμία υποβολής της δήλωσης να έχουν εκδώσει διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί (κατατεθεί και κοινοποιηθεί) εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Οι νέοι κωδικοί στο έντυπο Ε1

Ουσιαστικές αλλαγές στο Ε1, το βασικό έντυπο της δήλωσης, δεν υπάρχουν. Οι πιο σημαντικές αλλαγές αφορούν στις ηλεκτρονικές αποδείξεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν προστεθεί κωδικοί που αφορούν στην έκπτωση φόρου έως 2.200 ευρώ από επαγγελματικούς κλάδους που βρίσκονται ψηλά στη λίστα της φοροδιαφυγής καθώς και στις αποδείξεις από γιατρούς οι οποίες μετρούν διπλά για την κάλυψη του 30% του εισοδήματος με δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με ηλεκτρονικό χρήμα.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Ο νέος κωδικός

Πιο συγκεκριμένα έχει προστεθεί ένας νέος κωδικός ο οποίος αφορά δαπάνες που εξοφλήθηκαν το 2022, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, σε συγκεκριμένους κλάδους επαγγελματιών (εργασίες υδραυλικού, ψυκτικού, ελαιοχρωματιστή, ηλεκτρολόγου, ξυλουργού , υπηρεσίες ταξί, κομμωτήρια, υπηρεσίες κηδειών, μασάζ, φυσικής ευεξίας, καθαρισμού, σχολές χορού, γυμναστήρια, νομικές υπηρεσίες κ.α.). Τα ποσά θα είναι προσυμπληρωμένα από την ΑΑΔΕ, με βάση τα στοιχεία που θα αποστείλουν οι τράπεζες αλλά, εφόσον ο φορολογούμενος διαφωνεί με το ύψος τους, μπορεί να δηλώσει τις δαπάνες που προκύπτουν από τις αποδείξεις που έχει συγκεντρώσει. Η χωριστή αναγραφή των συγκεκριμένων δαπανών γίνεται για να υπολογιστεί χωριστά η πρόσθετη έκπτωση του φόρου μέχρι 2.200 ευρώ για δαπάνες προς επαγγελματίες οι οποίοι βρίσκονται ψηλά στη λίστα της φοροδιαφυγής.

Θα υπάρχει και ένας ακόμη νέος κωδικός, στον οποίο θα συμπληρωθούν τα ποσά που πλήρωσαν με ηλεκτρονικά μέσα οι φορολογούμενοι το 2022 για αμοιβές σε 8 κατηγορίες επαγγελματιών υγείας. Κάθε απόδειξη από τους συγκεκριμένους επαγγελματίες μετράει διπλά για την κάλυψη του 30% του ατομικού εισοδήματος.

Εντός των ημερών αναμένεται η ψήφιση της διάταξης που προβλέπει την κατάργηση του προστίμου στην περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής φορολογικής δήλωσης εφόσον δεν προκύπτει πρόσθετος φόρος ή είναι χαμηλότερος από 100 ευρώ. Παράλληλα, εκτός απροόπτου, αναμένεται να επαναληφθεί και φέτος η παροχή έκπτωσης φόρου 3% στους φορολογούμενους που θα πληρώσουν εφάπαξ το φόρο εισοδήματος εντός της καταληκτικής ημερομηνίας πληρωμής της πρώτης δόσης (έως το τέλος Ιουλίου).

Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων με βάση τα ισχύοντα, εξοφλείται σε οκτώ μηνιαίες δόσεις από τον Ιούλιο του 2023 έως και τον Φεβρουάριο του 2024.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τι αλλάζει σε μεταβιβάσεις ακινήτων, ρυθμίσεις οφειλών, Ε9 και πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ

Νέες ευνοϊκές ρυθμίσεις οφειλών προς τις Εφορίες, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους Δήμους, παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο, διευκολύνσεις στις μεταβιβάσεις ακινήτων, καταργήσεις προστίμων για εκπρόθεσμες φορολογικές δηλώσεις αλλά και μέτρα κατά της φοροδιαφυγής προβλέπει μεταξύ άλλων το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών.

Συγκεκριμένα αναβιώνουν οι ρυθμίσεις των 72 και 120 δόσεων για όσους έχουν αφήσει χρέη στην Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία καθώς και των 100 δόσεων για τις οφειλές προς τους Δήμους ενώ θεσπίζεται κι ένα νέο σχήμα 36 – 72 δόσεων για τους οφειλέτες της Εφορίας, των Ασφαλιστικών Ταμείων και των Δήμων οι οποίοι ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους πριν την ενεργειακή κρίση.

Αναλυτικά, το νέο νομοσχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων:

1. Ρυθμίσεις σε Εφορία: Αναβιώνουν οι ρυθμίσεις των 72 και 120 δόσεων ενώ θεσπίζεται νέο σχήμα 36 – 72 δόσεων για τους φορολογούμενους οι οποίοι ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους πριν την ενεργειακή κρίση. Το νέο πλαίσιο εξόφλησης παλαιών και νέων οφειλών προς την Εφορία θα τρέξει από τον Απρίλιο.
2. Οφειλές σε ΟΤΑ: Ρύθμιση των οφειλών προς τους δήμους σε 36 έως και 72 δόσεις και αναβίωση του παλιού προγράμματος των 100 δόσεων για όσους την έχασαν.
3. Κατάργηση προστίμων για εκπρόθεσμες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος: Καταργείται το πρόστιμα των 100 ευρώ αν πρόκειται για μισθωτό, συνταξιούχο ή εισοδηματία ή των 250 – 500 ευρώ αν πρόκειται για επιτηδευματία ή αγρότη για για εκπρόθεσμες μηδενικές, πιστωτικές και χρεωστικές έως 100 ευρώ φορολογικές δηλώσεις.
4. Διαγραφή προστίμων σε βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων (Airbnb): Καταργείται το πρόστιμο των 100 ευρώ για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής εφόσον το εισόδημα έχει περιληφθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Πρόστιμα που εκδόθηκαν από την 1η.1.2018 ακυρώνονται και επιστρέφονται.
5. Εξώδικη επίλυση φορολογικών διαφορών: Μονιμοποιείται η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, με στόχο την αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων και του Σ.τ.Ε. από τις χιλιάδες εκκρεμείς προσφυγές των φορολογουμένων. Όσοι ενταχθούν στην εξώδικη αυτή διαδικασία θα κερδίζουν έκπτωση έως 75% στις προσαυξήσεις και αποπληρωμή των φόρων και προστίμων μέχρι και σε 24 δόσεις.
6. Αποδεικτικό ενημερότητας: Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου όπου υπάρχουν χρέη του φορολογουμένου, αλλά είναι ενταγμένα σε ρύθμιση θα εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας με παρακράτηση ποσοστού 70 % επί του τιμήματος, εφόσον το τίμημα δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας, και έως το ύψος των ληξιπρόθεσμων ρυθμισμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση. Εάν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές σε αναστολή άνω των 50.000 ευρώ ορίζεται ποσοστό παρακράτησης 50% επί του τιμήματος, εφόσον αυτό δεν υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας και έως το ύψος των συνολικών οφειλών σε αναστολή.
7. Μητρώο Ακινήτων: Δημιουργείται Ψηφιακό Μητρώο Ακινήτων με τις όλες μεταβολές στην ακίνητη περιουσία των φορολογουμένων. Προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν λάθη στη δημιουργία αυτών των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων, απαιτείται πριν την υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής ή κληρονομιάς ακινήτου η επικαιροποίηση των στοιχείων του μεταβιβαζόμενου ακινήτου στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα.
8. Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ: Για την έκδοση του πιστοποιητικού θα πρέπει να έχει πληρωθεί ο ΕΝΦΙΑ της τρέχουσας χρονιάς και των 5 προηγούμενων ετών.
9. Τροποποιητικές δηλώσεις ΕΝΦΙΑ: Καταργείται ο υποχρεωτικός έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση, στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ΕΝΦΙΑ, όταν προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου.
10. Συμβολαιογράφοι: Περιορίζεται το πεδίο ευθύνης τους καθώς κατά την μεταβίβαση θα πρέπει να βεβαιώνουν ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ των πέντε προηγουμένων της μεταβίβασης ετών και όχι ότι έχει καταβληθεί ο αναλογών φόρος όπως ίσχυε έως τώρα.
11. Αυτόματη συμπλήρωση Ε9: Η δήλωση Ε9 θα συμπληρώνεται αυτόματα από τη φορολογική διοίκηση με άντληση των στοιχείων από την ηλεκτρονική πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ. Έτσι οι φορολογούμενοι δεν θα χρειάζεται να αλλάζουν οι ίδιοι τα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας τους στο Ε9 σε περίπτωση αγοραπωλησίας, γονικής παροχής ή δωρεάς ακινήτου.
12. Παράταση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ: Παρατείνονται μέχρι το τέλος του 2023 οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ για εστίαση, μεταφορές, πολιτισμό και αθλητισμό.
13. Τέλη κυκλοφορίας με το μήνα: Ανοίγει από 3ης Απριλίου η πλατφόρμα για τα τέλη κυκλοφορίας με το μήνα. Σύμφωνα με την διάταξη αν κάποιος επανακυκλοφορήσει το αυτοκίνητό του για ένα μήνα θα πληρώσει το 1/12 των τελών κυκλοφορίας, για δύο μήνες τα 2/12, για 3 μήνες τα 3/12 για 4 μήνες τα 4/12 και ούτω καθεξής.
14. Ηλεκτρονική τιμολόγηση: Επεκτείνονται στην τρέχουσα χρήση τα κίνητρα για την επιλογή ηλεκτρονικής τιμολόγησης (μείωση παραγραφής, αποσβέσεις επί του μνημονευόμενου εξοπλισμού προσαυξημένες κατά ποσοστό 100%, δαπάνες που αναγνωρίζονται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα προσαυξημένες κατά 100%.