Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τι πρέπει να προσέξετε στην χωριστή δήλωση συζύγων

Φορολογικές δηλώσεις 2023:  Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.

Η πλατφόρμα για αιτήσεις χωριστών φορολογικών δηλώσεων έγγαμων είναι ήδη ανοιχτή μέχρι και τις 28 Φεβρουαρίου.

Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος προβλέπει κατ’ αρχήν ότι οι σύζυγοι κατά τη διάρκεια του γάμου υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Υπόχρεος για την υποβολή της κοινής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του. Ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν στα εισοδήματα εκάστου συζύγου βεβαιώνονται χωριστά και η ευθύνη της καταβολής βαρύνει κάθε σύζυγο.

Ωστόσο, ο νόμος επιτρέπει και την υποβολή χωριστών φορολογικών δηλώσεων από τους συζύγους, εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει με ανέκκλητη δήλωσή του για κάθε φορολογικό έτος. Η σχετική γνωστοποίηση γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στον διαδικτυακό τόπο www.aade.gr, έως την 28η Φεβρουαρίου εκάστου έτους (ήτοι έως την 28/2/2023 για τις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2022).

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Η γνωστοποίηση θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος

Η γνωστοποίηση θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος από τουλάχιστον έναν εκ των δύο συζύγων μέχρι την ανωτέρω προθεσμία, διαφορετικά θα υποβάλλεται κοινή δήλωση.

Τόσο στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης όσο και στις περιπτώσεις χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος συζύγων διενεργείται χωριστή εκκαθάριση και βεβαίωση φόρου για κάθε σύζυγο και δεν γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.

Οι φορολογούμενοι πρέπει να γνωρίζουν ότι αντίθετα με τις κοινές δηλώσεις, στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Οσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.

Επίσης, στις χωριστές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο.

Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους. Το εισόδημα του ανήλικου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η χορήγηση των επιδομάτων δεν επηρεάζεται από την υποβολή χωριστών δηλώσεων από τους συζύγους. Επίσης δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.

Στην περίπτωση των χωριστών δηλώσεων η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα. Εάν ένας σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης στην κύρια κατοικία, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο», ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.

Στην περίπτωση τέλεσης γάμου μετά την προθεσμία της 28/2 οι σύζυγοι μπορούν να γνωστοποιήσουν την υποβολή χωριστής δήλωσης ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Σημειώνεται ότι τα μέρη συμφώνου συμβίωσης έχουν εκ του νόμου εξαρχής τη δυνατότητα για υποβολή κοινών ή χωριστών δηλώσεων.

Οι σύζυγοι (ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης) υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον: α) Εχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση ή έχει λυθεί το σύμφωνο συμβίωσης κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης ή τη λύση του συμφώνου συμβίωσης φέρει ο φορολογούμενος. β) Ο ένας από τους δύο συζύγους ή ένα από τα δύο μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τι ισχύει για τις ηλεκτρονικές αποδείξεις

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να έχουν καλύψει το 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις. Όσοι το καλύψουν θα δουν έκπτωση στον φόρο που θα κληθούν να πληρώσουν. Διαφορετικά η εφορία θα βάλει πρόσθετο φόρο ίσο με το 22% της διαφοράς που δεν έχει καλυφθεί.

Από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία, αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος, αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το 30% των δαπανών λήψης υπηρεσιών, για ορισμένες δαπάνες των Ομάδων 4 (Στέγαση), 5 (Υπηρεσίες), 7 (Μεταφορές), 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), 10 (Εκπαίδευση), 12 (Υπηρεσίες) . Το αφαιρούμενο ποσό εισοδήματος δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ ετησίως ούτε το πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία.

Ποιες δαπάνες έχουν έξτρα έκπτωση φόρου

Έξτρα έκπτωση φόρου έχουν οι πληρωμές για κτηνιατρικές υπηρεσίες, εργασίες υδραυλικού, ψυκτικού, συντηρητή θέρμανσης, ηλεκτρολόγου, ξυλουργού, μόνωσης, τοιχοποιίας, σοβατίσματος, τοποθέτησης πλακιδίων, στέγης και παραθύρων λαμαρίνας κ.λπ., σκυροδέματος, υπηρεσίες ταξί, κομμωτήρια, κουρεία και καταστήματα ομορφιάς, υπηρεσίες κηδειών, μασάζ, φυσικής ευεξίας, καθαρισμού και οικιακές υπηρεσίες, ανάπτυξη φωτογραφιών, σχολές χορού, γυμναστήρια και δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου με συνδρομή, διάφορες υπηρεσίες ελεύθερου χρόνου, προσωπική φροντίδα και νοσηλεία (εξαιρούνται νοσοκομειακές υπηρεσίες), νομικές υπηρεσίες και υπηρεσίες φροντίδας παιδιών.

Ποιες αποδείξεις μετρούν διπλά

Διπλά θα μετρήσουν οι ηλεκτρονικές αποδείξεις σε κατηγορίες που είναι εύκολο να φοροδιαφύγουν. Επομένως, μετρούν διπλά οι πληρωμές σε ιατρούς, οδοντιάτρους, ορθοδοντικούς και κτηνιάτρους καθώς και για εξετάσεις σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και για άλλες υπηρεσίες ιατρικού χαρακτήρα, πλην της αγοράς φαρμάκων και της νοσηλείας σε νοσοκομεία.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Πληρωμή του φόρου σε 8 μηνιαίες δόσεις

Με διάταξη που περιλαμβάνεται στο νόμο 4916/2022 παρέχεται η δυνατότητα καταβολής του φόρου εισοδήματος σε 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, για τα φυσικά πρόσωπα καθώς και για τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες.

Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των 7 επόμενων μηνών.

Χωριστές φορολογικές δηλώσεις

Σε ό,τι αφορά στις δηλώσεις συζύγων διενεργείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και εκδίδονται δυο πράξεις προσδιορισμού φόρου, μια για κάθε σύζυγο.

Όσοι επιθυμούν να υποβάλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις θα πρέπει μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου να υποβάλουν σχετικό αίτημα στην ΑΑΔΕ.

Σε περίπτωση που κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει το σχετικό αίτημα στην εφορία μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου, τότε θα πρέπει να υποβάλουν κοινή φορολογική δήλωση.

Τα φυσικά πρόσωπα, που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, μπορούν αν επιθυμούν να υποβάλουν κοινή δήλωση, αρκεί να το έχουν δηλώσει στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης στη Δ.Ο.Υ. τους, όπου και ορίζουν τον υπόχρεο υποβολής της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος.

Ωστόσο, όσοι κάνουν χωριστές δηλώσεις πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα τεκμήρια του κάθε ενός ξεχωριστά και την κάλυψη των ηλεκτρονικών αποδείξεων.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Πιο αναλυτικά

Δηλώσεις συζύγων

Στις κοινές δηλώσεις συζύγων διενεργείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και εκδίδονται δύο πράξεις προσδιορισμού φόρου, μία για κάθε σύζυγο. Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου/ΜΣΣ δεν συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου και στην περίπτωση που έχουν και οι δύο πιστωτικά ποσά επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά. Ο φόρος των συζύγων/μερών συμφώνου συμβίωσης που προκύπτει από την κοινή τους δήλωση βεβαιώνεται στη Δ.Ο.Υ. του υπόχρεου, ακόμη και στις περιπτώσεις που οι σύζυγοι έχουν διαφορετική Δ.Ο.Υ. λόγω του ότι ένας εκ των δύο (ή και οι δύο) ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα ή λόγω διαφορετικής φορολογικής κατοικίας. Ως εκ τούτου, οι πράξεις προσδιορισμού φόρου που εκδίδονται με την υποβολή κοινής δήλωσης αναγράφουν και στους δύο συζύγους/ΜΣΣ τη Δ.Ο.Υ. του υπόχρεου συζύγου.

Χωριστές δηλώσεις συζύγων

Οι σύζυγοι υποβάλουν χωριστή δήλωση εφόσον το έχουν δηλώσει. Υποχρεωτικά χωριστές δηλώσεις υποβάλλονται στις περιπτώσεις που έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.

Σύμφωνο συμβίωσης

Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους και έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.

Κάτοικοι εξωτερικού

Σε περίπτωση που φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μετέφερε την κατοικία του στο εξωτερικό εντός του 2022, η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα καθ’ όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και το αργότερο έως τις 31.12.2023.
Δηλώσεις αποβιωσάντων: Για τα εισοδήματα που απέκτησαν το έτος 2022 μέχρι την ημερομηνία του θανάτου τους, υποβάλλονται από τους νόμιμους κληρονόμους τους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εμπρόθεσμα έως 31.12.2023.

Ανήλικο τέκνο

Στην περίπτωση που ανήλικο άγαμο τέκνο υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση και παράλληλα αποκτά και εισοδήματα άλλης κατηγορίας, όπως για παράδειγμα εισόδημα από ακίνητη περιουσία, αυτά αναγράφονται στη δήλωση του υπόχρεου γονέα.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Δηλώσεις με επιφύλαξη

Υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE, και εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης οφείλουν οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν στη Δ.Ο.Υ. τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και τον λόγο της επιφύλαξης, προκειμένου να εκκαθαριστούν οι δηλώσεις και να εκδοθούν οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου από τη Δ.Ο.Υ. προθεσμίας των 90 ημερών από την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση που τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δεν προσκομιστούν εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας των 30 ημερών, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται, χωρίς να ληφθεί υπόψη η επιφύλαξη.

Τροποποιητικές δηλώσεις

Για αναδρομικά ποσά μισθών, συντάξεων, επιδομάτων και λοιπών αναδρομικών ποσών φορολογικού έτους 2015 και επόμενων, για την καταβολή των οποίων αποστέλλεται σχετική πληροφορία στη φορολογική διοίκηση από τον καταβάλλοντα αυτά, υποβάλλονται μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE.

Εισφορά αλληλεγγύης

Μπορεί οι τίτλοι τέλους της εισφοράς αλληλεγγύης να έπεσαν οριστικά την 1η Ιανουαρίου 2023 για όλους τους φορολογούμενους αλλά το φορολογικό έτος 2022 απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης τα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στο δημόσιο τομέα και τις συντάξεις. Αν στο φορολογικό έτος 2022 προκύψει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ή μισθωτή εργασία, προκειμένου να μην επιβληθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, πρέπει για τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη (2020 και 2021), είτε να μην υπάρχει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων είτε αυτή να έχει καλυφθεί έστω και με εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση. Η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στην προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που φορολογείται ως μισθωτή εργασία, χορηγείται μόνο εφόσον ο φορολογούμενος αποκτά πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία εκτός δημοσίου τομέα και συντάξεων.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Αποδείξεις

Από τις ηλεκτρονικές αποδείξεις εξαιρούνται:

  • Φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ό) έτος της ηλικίας τους ήτοι όσοι γεννήθηκαν έως και την 31-12-1952.
  • Άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.
  • Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
  • Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
  • Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή.
  • Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
  • Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
  • Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
  • Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
  • Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των έξι (6) μηνών).
  • Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
  • Οι φυλακισμένοι.

Φορολογικές δηλώσεις 2023: Τέλη κυκλοφορίας – Δεν τα έχουν πληρώσει 1 στους 2 ιδιοκτήτες οχημάτων

Oι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων και δικύκλων μπορούν να καταβάλουν τα τέλη κυκλοφορίας του 2023 μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Μέχρι σήμερα στα δημόσια ταμεία έχει μπει το 42% περίπου των προσδοκώμενων εσόδων, ήτοι 500 εκατ. ευρώ.

Τα τέλη είναι στα ίδια επίπεδα με το 2021, κάτι που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εκπλήξεις για τους ιδιοκτήτες. Οπως και το 2021 κάθε ειδοποιητήριο περιλαμβάνει και έναν κώδικα QR (QR Code). Σκανάροντας τον κωδικό αυτό, οι ιδιοκτήτες μπορούν να πληρώνουν εύκολα τα τέλη μέσω mobile banking.

Oσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο, μπορούν να κάνουν χρήση του QR Code στα ATM. Επιπλέον, υπάρχει και η δυνατότητα πληρωμής μέσω web banking, που από φέτος πραγματοποιείται μέσω κωδικού RF.

Για τους κατόχους πιστωτικών καρτών υπάρχει η δυνατότητα να εξοφλήσουν τα τέλη κυκλοφορίας σε 12 άτοκες μηνιαίες δόσεις, ήτοι έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2024!

Έως το μέσα Δεκεμβρίου 130.000 ιδιοκτήτες είχαν καταθέσει ψηφιακά τις πινακίδες τους

Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου μπορούν να καταθέσουν ηλεκτρονικά τις πινακίδες των οχημάτων όσοι θέλουν να τα θέσουν σε ακινησία.

Με τη διαδικασία της «ηλεκτρονικής ακινησίας», οι κάτοχοι των οχημάτων δεν χρειάζεται να επισκεφθούν την εφορία. Με ηλεκτρονική αίτηση η οποία περιλαμβάνει τα ακριβή στοιχεία της πόλης, της οδού και του αριθμού του σημείου ακινητοποίησης του οχήματος, ολοκληρώνεται η σχετική διαδικασία. Οσοι θέσουν σε ακινησία το όχημά τους θα πρέπει να ξέρουν ότι:

• Αυτοκίνητο για το οποίο υποβλήθηκε δήλωση ακινησίας απαγορεύεται απολύτως να κυκλοφορήσει για οποιαδήποτε αιτία.

• Οχημα για το οποίο έχει δηλωθεί ακινησία, εάν εντοπισθεί στο πλαίσιο ελέγχων που διενεργούνται από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα και από τις υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, είτε να κυκλοφορεί είτε να φέρει πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας, αίρεται αυτοδικαίως η ακινησία και επιβάλλονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων πέραν των τελών κυκλοφορίας και του προστίμου μη καταβολής αυτών διοικητικό πρόστιμο ίσο με 10.000 ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο τριπλασιάζεται και αφαιρείται για τρία έτη το δίπλωμα οδήγησης του ιδιοκτήτη ή κατόχου του οχήματος.