Φορολογικές δηλώσεις: Σας αφορά – Τα 5 «κλειδιά» για την πρώτη κατοικία

Χωρίς προβλήματα υποβάλουν τις φορολογικές δηλώσεις οι φορολογούμενοι, με την πλατφόρμα να είναι ανοιχτή εδώ και μέρες

Τεκμήριο διαβίωσης αποτελεί για τον φορολογούμενο η κατοικία που διαμένει, ανεξάρτητα εάν αυτή είναι ιδιόκτητη ή μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη. Η ιδιοκατοίκηση εμφανίζεται μόνο στο έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης και συγκεκριμένα στον πίνακα 5 των τεκμηρίων και δεν δηλώνεται στο έντυπο Ε2.

Κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5 που αφορά τις κατοικίες οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην περίπτωση που κατά τη διάρκεια του 2023 αλλάξαν κατοικία ή πούλησαν την κατοικία στην ιδιοκατοικούσαν.

Ειδικότερα οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

  1. Ιδιοκατοίκηση. Στον πίνακα 5.1 του εντύπου Ε1 Επιλέγοντας το πλαίσιο της διεύθυνσης των κατοικιών, ανοίγει υποπίνακας στον οποίο δίνεται η δυνατότητα επιλογής εμφάνισης είτε της περσινής εικόνας δήλωσης ακινήτων, είτε της εικόνας του Ε9.Δηλώνετε όποια ακίνητα ιδιοκατοικείτε, τα χαρακτηρίζετε ανάλογα (κύρια – 1η δευτερεύουσα – 2η δευτερεύουσα – λοιπές – αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι), τα καταχωρείτε και τέλος επιλέγετε «Μεταφορά στη Δήλωση». Για την περίπτωση βοηθητικών χώρων που δεν βρίσκονται στην ίδια οικοδομή με την κύρια ή τις δευτερεύουσες κατοικίες, η επιφάνεια και η διεύθυνση τους συμπληρώνονται στα αντίστοιχα πεδία της κύριας ή των δευτερευουσών κατοικιών. Επιπρόσθετα για την δήλωση χρήσης αυτοτελών βοηθητικών χώρων χωρίς στοιχεία κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας, η επιφάνεια συμπληρώνεται στο πεδίο των βοηθητικών χώρων και στην χρήση επιλέγεται αυτοτελείς βοηθητικοί χώροι. Στην περίπτωση που δεν εμφανίζονται τα ακίνητα που θέλετε να δηλώσετε θα επιλέξετε εισαγωγή νέου ακινήτου και θα καταχωρήσετε όλα τα στοιχεία του ακινήτου.
  2. Αλλαγή κατοικίας. Εάν έχετε αλλάξει κύρια κατοικία μέσα στο 2023, θα επιλέξετε το πλαίσιο της διεύθυνσης της κύριας κατοικίας για να εισάγετε και τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, θα τη χαρακτηρίσετε, θα την καταχωρήσετε και θα επιλέξετε «Μεταφορά στη Δήλωση». Τέλος, θα επιλέξετε την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά «Μεταφορά στη Δήλωση». Τα στοιχεία της τελευταίας κύριας κατοικίας θα εμφανιστούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για τη σύζυγο. Χρειάζεται προσοχή στα μηνύματα που εμφανίζονται κατά την εισαγωγή των στοιχείων των ακινήτων.
  3. Πώληση ακινήτου. Σε περίπτωση πώλησης ακινήτου στον πίνακα όπου εμφανίζονται τα ακίνητα, είτε βάσει της εικόνας Ε9 είτε βάσει της περσινής δήλωσης, υπάρχει σε κάθε εγγραφή πεδίο διαγραφής. Διαγράφετε το ακίνητο που δεν έχετε πλέον στην κατοχή σας και επιλέγετε «Μεταφορά στη Δήλωση».
  4. Τροποποίηση στοιχείων. Εφόσον δεν συμφωνείτε με τα στοιχεία των ακινήτων, όπως αυτά εμφανίζονται, θα πρέπει να τα διαγράψετε και να τα εισάγετε ως νέα ακίνητα με τα σωστά στοιχεία. Οι αλλαγές αυτές αφορούν αποκλειστικά στη συμπλήρωση της δήλωσης Ε1 και δεν επηρεάζουν την περιουσιακή σας εικόνα.
  5. Διακοπή ηλεκτροδότησης. Η διακοπή ηλεκτροδότησης δεν συνεπάγεται κατάργηση του αριθμού παροχής. Ο αριθμός παροχής, είναι ένας μοναδικός αριθμός ο οποίος αναγράφεται στον μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (ρολόι) και χαρακτηρίζει τη σύνδεση του συγκεκριμένου ακινήτου με το δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.

Πότε πρέπει να κάνουν φορολογικές δηλώσεις τα ανήλικα παιδιά

Τα ανήλικα παιδιά είναι εξαρτώμενα μέλη των γονέων τους εφόσον το εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ και εφόσον συνοικούν με αυτούς ή όταν παρουσιάζουν αναπηρία τουλάχιστον 67% και το εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ μη υπολογιζόμενου του ποσού της διατροφής, του εξωιδρυματικού επιδόματος ή προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας.

Στην περίπτωση αυτή το εισόδημά τους δηλώνεται και φορολογείται στο όνομα του γονέα που έχει τη γονική μέριμνα και σε κάθε περίπτωση στο όνομα του συζύγου, ο οποίος θεωρείται καταρχήν υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση που αυτός έχει χάσει τη γονική μέριμνα, προστίθεται στο εισόδημα του άλλου γονέα και φορολογείται στο όνομά του.

Φορολόγηση εισοδήματος ανήλικου τέκνου

Κατ’ εξαίρεση, φορολογείται χωριστά το εισόδημα του ανήλικου άγαμου παιδιού ανεξαρτήτως ποσού εφόσον προέρχεται:

α) από την παροχή της προσωπικής του εργασίας,
β) από σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του.

Στην περίπτωση που το ανήλικο άγαμο τέκνο υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση για μια ή και για τις δύο από τις παραπάνω περιπτώσεις και παράλληλα αποκτά και εισοδήματα άλλης κατηγορίας, όπως πχ. εισοδήματα από ακίνητα, αυτά αναγράφονται στη δήλωση του υπόχρεου γονέα.

Εξαρτώμενα ενήλικα τέκνα

Εξαρτώμενα μέλη είναι και:

  • Τα ενήλικα τέκνα που είναι έως 25 ετών και φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή είναι ενήλικα έως 25 ετών και είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων ή υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους και εφόσον το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσόν των 3.000 ευρώ
  • Τα ενήλικα τέκνα του φορολογουμένου και οι αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%, εφόσον είναι άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία εφόσον το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ. Σε κάθε όμως περίπτωση τα ενήλικα τέκνα που αποκτούν εισόδημα υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση.

Σε περίπτωση υποβολής εντύπου Ε3 για ανήλικο τέκνο, του οποίου τα εισοδήματα φορολογούνται στο όνομα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα, η δήλωση του γονέα με το Ε3 του ανηλίκου υποβάλλεται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση) με τους προβλεπόμενους τρόπους.