Μαστίζει τη χώρα η ακρίβεια, με τις ανατιμήσεις να έχουν πάρει «φωτιά» και το γάλα να παραμένει ψηλά στη λίστα με τις αυξήσεις τιμών
Τα πράγματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα και αναζητείται επειγόντως λύση καθώς οι καταναλωτές στρέφονται αναγκαστικά σε είδη χαμηλής τιμής.
Σημειώνεται πως οι γαλακτοβιομηχανίες ψάχνουν τρόπο να ενταχθούν στην «μόνιμη μείωση τιμής» που θέσπισε η κυβέρνηση.
Γάλα: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Με τα γαλακτοκομικά να παραμένουν από τις κατηγορίες προϊόντων με τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις στα σούπερ μάρκετ, γύρω στο 12% μεσοσταθμικά, κλιμακώνονται οι πιέσεις στη βιομηχανία, που αναζητεί πρώτη ύλη σε «ανεκτά» επίπεδα, προκειμένου να επιτύχει χαμηλότερη τιμή στο ράφι και να περιορίσει τις απώλειες από τον ανταγωνισμό του private label.
Οι πιέσεις είναι παραπάνω από αισθητές στις πωλήσεις τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων, με τα επώνυμα παραδοσιακά προϊόντα ΠΟΠ να χάνουν μερίδιο όσο οι καταναλωτές στρέφονται σε είδη χαμηλής τιμής, πριμοδοτώντας εναλλακτικές επιλογές, όπως π.χ. το λευκό τυρί, που διατίθεται στη μισή τιμή σε σχέση με τη φέτα. Παρατηρείται έτσι επιβράδυνση του όγκου πωλήσεων γαλακτοκομικών, ενώ η ενίσχυση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, που επιτείνεται με το «καλάθι του νοικοκυριού», έχει σημάνει για τον κλάδο «κόκκινο συναγερμό».
Ενδεικτικά, στα πρόσφατα στοιχεία της Circana (για το 8μηνο), στα γαλακτοκομικά προϊόντα παρατηρείται αύξηση πωλήσεων σε αξία 12,8% και όγκου πωλήσεων μόλις 0,9%, ενώ οι ανατιμήσεις στον κλάδο φτάνουν το 11,8%. Μάλιστα, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ειδικά στη φέτα, οι όγκοι πωλήσεων συνεχίζουν να γράφουν αρνητικό πρόσημο κοντά στο 4%, κάτι που δεν φαίνεται να ανησυχεί τη βιομηχανία λόγω των αυξήσεων στις τιμές. Ίδια επίσης είναι η τάση και στις εξαγωγές του προϊόντος, με τα στοιχεία για το α’ εξάμηνο να αναφέρουν αύξηση αξίας πωλήσεων πάνω από 22%, με μείωση όγκου περίπου 2,8%.
Οι μειώσεις τιμών στο ράφι και οι προκλήσεις
Σε αυτό το περιβάλλον, μεγάλες εταιρείες ανακοινώνουν μειώσεις τιμών, όπως η Όλυμπος του ομίλου Σαράντη (Ελληνικά Γαλακτοκομεία), που προχώρησε σε μειώσεις τιμών από τον περασμένο μήνα σε γάλατα και τυριά. Σημειώνεται ότι ο όμιλος, που ελέγχει εκτός από την Όλυμπος και σήματα όπως Ροδόπη και Τυράς, είχε ανοίξει τον χορό των μειώσεων τιμών και στην κατηγορία του γιαουρτιού την άνοιξη, για να ακολουθήσουν η Κρι-Κρι και άλλες εταιρείες. Σήμερα οι γαλακτοβιομηχανίες αναζητούν φόρμουλα για να υιοθετήσουν το μέτρο της κυβέρνησης για «μόνιμη μείωση τιμής» από 5% και για έξι μήνες.
Στην εξίσωση όμως μπαίνουν πολλοί παράγοντες, όπως η αβεβαιότητα εν όψει πιθανής αύξησης του ενεργειακού κόστους τον χειμώνα, η διαθεσιμότητα πρώτης ύλης, τα αποθέματα κ.λπ. Πολλές βιομηχανίες έχουν αναδείξει τον κίνδυνο ελλείψεων, καθώς η καταστροφή στη Θεσσαλία από την πλημμύρα Daniel έχει στοιχίσει σε ζωικό κεφάλαιο και εγκαταστάσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διαχείριση του κόστους των εκπτώσεων στο ράφι. Εξάλλου, η βιομηχανία έχει να σταθμίσει την επάρκεια της εγχώριας παραγωγής και την τιμή παραγωγού. Σημειώνεται ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι η πρώτη στο παραδιδόμενο πρόβειο γάλα και δεύτερη στο παραδιδόμενο γίδινο (παραδίδεται το 22-23% του πρόβειου γάλακτος της χώρας και το 17-18% του γίδινου) κι επιπλέον οι επιχειρήσεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας παράγουν το 40% των μαλακών τυριών και το 25% των σκληρών τυριών, ενώ στην περιοχή εδρεύουν και 59 επιχειρήσεις πιστοποιημένες για παραγωγή φέτας, με βάση επίσημα στοιχεία.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι στο περιθώριο πρόσφατης εκδήλωσης που διοργάνωσε η Δωδώνη, με ισχυρό μερίδιο στις εξαγωγές γαλακτοκομικών, αναφέρθηκε ότι οι φετινές καταστροφές στο ζωικό κεφάλαιο σε Έβρο και Θεσσαλία θα στερήσουν από τη βιομηχανία 15% της πρώτης ύλης (γάλα).
Ωστόσο, οι όποιες επιπτώσεις στις τιμές σήμερα θεωρούνται πρώιμες. Αν και δεν αποκλείονται παρενέργειες, ακόμη και μείωση της παραγωγής τον επόμενο χρόνο, οι δυσμενείς εξελίξεις στην παραγωγή δεν δικαιολογούν το ράλι των τιμών σήμερα, δεδομένης της επάρκειας αποθεμάτων έτοιμου προϊόντος. Επίσης, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η επάρκεια αποθεμάτων φέτας πριμοδοτείται σε έναν βαθμό και από τη μείωση του όγκου των εξαγωγών φέτας και άλλων προϊόντων της γαλακτοβιομηχανίας. Πρόκειται μάλιστα για στοιχεία που αξιοποιούνται στις διαπραγματεύσεις με τους παραγωγούς για τα νέα συμβόλαια, προκειμένου να πιεστούν οι τιμές κάτω από το 1,60 ευρώ, προς το 1,50 ευρώ το κιλό.
Γάλα: Οι διαπραγματεύσεις με τους παραγωγούς
Ενδεικτικά σημειώνεται η πρόσφατη συμφωνία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων (ΓΑΣΙ «Ένωση Αγροτών») με τη γαλακτοβιομηχανία Ήπειρος στο 1,60 ευρώ το κιλό για το συμβατικό πρόβειο γάλα και 1,00 ευρώ το κιλό για το συμβατικό γίδινο γάλα, τιμές που προσαυξάνονται κατά 0,02 λεπτά για το βιολογικό γάλα. Πρόκειται για καλή συμφωνία για τη γαλακτοκομική περίοδο 2022-2023, προς το συμφέρον των μελών του συνεταιρισμού, λαμβάνοντας υπόψη ότι η γαλακτοβιομηχανία Ήπειρος έκανε την καλύτερη προσφορά. Άλλες βιομηχανίες, τόσο στα Ιωάννινα, όσο και στη Θεσσαλία, προσφέρουν ακόμη πιο χαμηλές τιμές στους παραγωγούς, ποντάροντας στις ελλείψεις, την επάρκεια αποθεμάτων, αλλά και στη μείωση του κόστους των ζωοτροφών.
Από την άλλη μεριά, οι συνεταιρισμοί των παραγωγών ζητούν μεν υψηλότερες τιμές, αλλά προσπαθούν να κρατήσουν άμυνα, θέτοντας «κόκκινη γραμμή» στις περσινές τιμές, γύρω στο 1,60 ευρώ για το συμβατικό πρόβειο γάλα, καθώς έτσι καθίστανται βιώσιμες οι εκμεταλλεύσεις τους, ευνοούμενες και από τη μικρή αποκλιμάκωση του κόστους παραγωγής.
